Marcelina
Sembrich – Kochańska – właściwie Prakseda Marcelina Kochańska –
urodzona ok. 15 lutego 1858 roku w Wiśniowszczyku w Galicji. Była
najznakomitszą polską śpiewaczka sopranową XIX wieku. W wieku czterech
lat pobierała nauki gry na fortepianie, potem na skrzypcach.
Nauczycielem młodej Marceliny był jej ojciec. Mając 11 lat wstąpiła do
Konserwatorium w Lwowie. Jej nauczycielem był jej późniejszy mąż,
Wilhelm Stengel. Dzieciństwo jej nie należało do beztroskich. Wieczorami
po powrocie ze szkoły, by poprawić domowy budżet, musiała przepisywać
nuty, co przyczyniło się do jej późniejszych kłopotów ze wzrokiem. W
wieku 16 lat wyjechała do Wiednia na dalsze nauki. Przełomowym momentem w
jej życiu było spotkanie z Franciszkiem Lisztem, który miał powiedzieć:
„Mój mały aniele, Bóg dał ci trzy pary skrzydeł, którymi będziesz
lecieć przez krainę muzyki, one wszystkie są na równi ważne nie rezygnuj
z nich, ale śpiewaj, śpiewaj dla świata, bo masz głos anioła.”
Marcelina została sopranistką. W wieku 19 lat debiutowała na scenie
Opery w Atenach jako Elwira w „Purytanach” Belliniego.
Rok
później, w roku 1878, debiutowała pierwszy raz w saksońskiej Operze
Dworskiej w Dreźnie w partii tytułowej Łucji z Lammermooru Donizettiego.
Od tego występu rozpoczęła się jej wspaniała światowa kariera. Z Operą
Dworską podpisała pierwszy w jej życiu kontrakt na
stałe występy. Po podpisaniu tego kontraktu wynajęła mieszkanie przy
ulicy Ostra-Allee 11, tuż za murem Zamku Zwinger. Swą karierę sceniczną w
Dreźnie zakończyła podwójną rolą lady Henrietty i wieśniaczki Marty w
Marcie 11 kwietnia 1880 roku. Zaproszenie na jej końcowe występy
otrzymał również Józef Ignacy Kraszewski, za które w dniu 8 kwietnia
1880 roku podziękował w następujący sposób „Rączki Pani całuję za bilet i
fotografię, którą zachowam jako drogą pamiątkę. Raczże Pani przyjąć
nawzajem moją, aby Jej przypomniała jednego z mnogich wielbicieli Jej
znakomitego talentu. Pełen szacunku wdzięczny sługa J.I.Kraszewski”.
Jej późniejszy angaż w Rosji spowodował że stała się bogata. We
wschodniej części Drezna, przy ulicy Canalettostrasse 8 stanęła „Villa
Marcella”. Marcelina urodziła dwóch synów Wilhelma i Marcelego.
W roku 1879 oklaskiwała ją publiczność mediolańskiego Teatro dal Verme, a rok później londyńska Opera Covent Garden, gdzie dostała czteroletni angaż. Występowała w Warszawie, Petersburgu, Madrycie, a 24 października 1883 debiutowała w nowojorskiej Metropolitan Opera, gdzie w latach 1898 -1909 była jej stałą solistką. W roku 1917 zakończyła swą działalność koncertową i zajęła się pracą pedagogiczną w nowojorskiej Juilliard School of Music, Instytucie Muzycznym Curtisa w Filadelfii oraz we własnym studio w Bolton Landing.
Marcelina Sembrich-Kochańska zmarła w Nowym Jorku 11 stycznia 1935 roku. Syn Wilhelm pochował swych rodziców w grobowcu rodzinny Stengel na cmentarzu Johannisfriedhof.
„Jej śpiew stał się miarą najwyższego mistrzostwa wokalnego.
Tak jak ona śpiewała, musieli śpiewać owi wielcy wirtuozi włoscy XVII stulecia,
o których pisze historia, że u stóp ich klęczeli z zachwytu książęta,
a miasta orężem zdobywały prawo słuchania ich śpiewu”.
dr Józef Reiss